Minh Giáo Nhân vật trong Ỷ Thiên Đồ Long ký

Dương Đỉnh Thiên

Là giáo chủ đời thứ 33 của Minh Giáo, luyện tuyệt kĩ Càn khôn đại na di đến được tầng thứ 4, ông đánh bại cả ba đại sư chữ Độ của Thiếu Lâm và rất nhiều người khác. Dương Đỉnh Thiên chủ trương lật đổ nhà Nguyên, khôi phục giang sơn cho người Hán. Tuy nhiên đại nghiệp chưa thành.

Vợ ông - Dương phu nhân vốn là thanh mai trúc mã, có tư tình với Thành Côn, bị ép gả cho Dương Đỉnh Thiên, nên vẫn bí mật gặp Thành Côn trong mật đạo dưới Quang Minh Đỉnh. Dương Đỉnh Thiên chết do bị tẩu hỏa nhập ma khi đang luyện công vì phát hiện vợ mình và Thành Côn gian díu. Dương phu nhân nhìn thấy đau lòng chết theo chồng. Điều này làm Thành Côn căm hận Minh Giáo, từ đó cấu kết với Triều Đình nhà Nguyên, tham vọng diệt Ma Giáo.

Quang Minh tả hữu sứ

Quang Minh tả hữu sứ gồm hai người: Dương Tiêu và Phạm Dao, hai người này còn được gọi là "Tiêu Dao nhị tiên".

Dương Tiêu

Dương Tiêu là Quang Minh Tả sứ của Minh Giáo, một trong những nhân vật quan trọng nhất của Minh Giáo, trong Minh giáo chỉ xếp sau Dương Đỉnh Thiên, ngang hàng cùng Quang Minh Hữu sứ Phạm Dao, võ công trác tuyệt. Trong một lần chạm trán với phái Nga Mi, Dương Tiêu có một mối tình với Kỷ Hiểu Phù, nữ đệ tử yêu quý của Diệt Tuyệt sư thái phái Nga My, nên bắt cô về làm vợ.

Dương Tiêu đã cưỡng bức Kỷ Hiểu Phù, nhưng cô không những không oán hận Dương Tiêu mà thậm chí còn đem lòng yêu. Hiểu Phù mang thai và sinh ra một cô con gái đặt tên là Dương Bất Hối, ý muốn nói là Hiểu Phù không bao giờ hối hận khi yêu Dương Tiêu. Nhưng Hiểu Phù lại chọn cách rời xa Dương Tiêu, cũng như không quay về Nga Mi. Chính tà bất lưỡng lập, chỉ vì không chịu nghe lời sư phụ đi giết Dương Tiêu, Hiểu Phù đã chấp nhận chọn cái chết do chính sư phụ của mình ra tay ở Hồ Điệp Cốc. Trước lúc chết, cô đã kịp nhờ Trương Vô Kỵ đưa Bất Hối trốn đi tìm cha (tức Dương Tiêu) ở Quang Minh đỉnh. Trải qua bao sóng gió, cuối cùng Vô Kỵ cũng đưa được Bất Hối đến gặp cha mình. Dương Tiêu ngay khi nghe tin Hiểu Phù chết, đồng thời biết tên của con gái mang một tình yêu không ân hận của Kỷ Hiểu Phù dành cho mình, đã đau khổ tột độ. Ngay sau đó Dương Tiêu nuôi dạy Bất Hối khôn lớn tại Minh Giáo, sau này Bất Hối đã lấy Ân Lê Đình, đệ tử thứ sáu của Trương Tam Phong phái Võ Đang.

Dương Tiêu tinh thông khá nhiều võ công các môn phái, võ học uyên bác. Dương Tiêu còn học được đến tầng thứ hai của tuyệt kỹ Càn khôn đại na di, thần công hộ giáo của Minh Giáo. Thời trẻ ông được mô tả trong Ỷ Thiên Đồ Long ký là một mỹ nam đào hoa, thích phiêu diêu tự tại. Về trung niên thì trầm tĩnh hơn, chỉ chú tâm khôi phục, đóng góp cho Minh giáo và chăm lo Dương Bất Hối, sau này được Trương Vô Kỵ nhường lại chức vị giáo chủ Minh Giáo.

  • Trong phim:

Huỳnh Doãn Tài (1978), Lê Hàn Trì (1986), Tôn Hưng (1994), Trương Triệu Huy (2000), Trương Thiết Lâm (2003), Ngô Hiểu Đông (2009), Lâm Vũ Thân(2019).

Phạm Dao

Phạm Dao là Quang Minh hữu sứ, một trong hai sứ giả của Minh giáo cùng với Quang Minh tả sứ Dương Tiêu. Trong Minh giáo, chức danh Quang Minh tả hữu sứ chỉ xếp sau giáo chủ Dương Đỉnh Thiên.

Thời còn trẻ Phạm Dao và Dương Tiêu còn được gọi là "Tiêu Dao nhị tiên" do dung mạo hai người anh tuấn tiêu sái.

Về trung niên, sau khi giáo chủ Dương Đỉnh Thiên qua đời, Phạm Dao muốn tìm ra chân nguyên hung thủ muốn phá hoại Minh Giáo. Phạm Dao đã điều tra được âm mưu thâm độc của Thành Côn và biết hắn làm việc cho triều đình nhà Nguyên. Tuy nhiên Phạm Dao lại trúng độc thủ của hắn nhưng may mắn không chết. Sau đó Phạm Dao đã hủy đi khuôn mặt thanh tú của mình và trà trộn vào Nhữ Dương Vương Phủ lấy tên là "Khổ Đầu Đà" với tư cách võ sĩ từ nước Hoa thích tử mô, làm thân tín cho Nhữ Dương Vương và thầy dạy võ cho Triệu Mẫn, qua đó cũng đã nhiều lần ra tay trợ giúp Minh Giáo trong việc giữ thanh danh (điển hình là việc quay lưng 18 tượng La hán tại chùa Thiếu Lâm có viết chữ giá họa cho Minh Giáo).

Sau khi Trương Vô Kỵ lên làm giáo chủ Minh Giáo, nhiều lần cứu Lục đại môn phái của võ lâm Trung Nguyên, Phạm Dao đã tương kiến và bộc lộ thân phận thật của mình là Hữu Sứ Giả của Quang Minh đỉnh và về phò tá cho Trương Vô Kỵ. Trong lần cứu Lục đại môn phái bị Triệu Mẫn giam ở bảo tháp Vạn An Tự, Phạm Dao đã có kế sách tìm được thuốc giải từ tay Huyền Minh nhị lão, cứu các cao thủ bị trúng độc.

Về võ công: Phạm Dao tinh thông nhiều võ công trong thiên hạ, được xếp vào hàng cao thủ đương thời, sánh ngang với các cao thủ như Huyền Minh nhị lão, Dương Tiêu,...

• Trong phim : Đào Đại Vũ (1986), Vương Duy Đức (2000), Viên Uyển (2003), Hồ Đông (2009), Tống Phong Nham (2019).

Tứ đại pháp vương - Tử Bạch Kim Thanh

Kim Hoa bà bà

Kim Hoa bà bà tên thật là Đại Ỷ Ty, hiệu là Tử Sam Long Vương, người đứng đầu trong Tứ đại hộ giáo Pháp vương của Minh giáo. Bà vốn là thánh nữ của Minh giáo Ba Tư, cũng là mẹ của Tiểu Chiêu và là sư phụ của Ân Ly (con gái Ân Dã Vương). Bà sang Trung Nguyên để tìm Càn khôn đại na di, võ công thất lạc của Minh giáo Ba Tư.

Bà là một nữ nhân tuyệt sắc, sau này vì yêu Hàn Thiên Diệp và sinh ra Tiểu Chiêu mà rời bỏ Minh Giáo, đây bị xem hành động phản bội Minh giáo Ba Tư và Minh giáo Trung Thổ. Bà tuy dung mạo trẻ trung nhưng vì muốn trốn tránh Minh giáo nên luôn đóng giả một bà già với giọng ho đặc trưng. Trong một lần bị trúng độc, Kim Hoa bà bà cùng chồng Hàn Thiên Diệp đến cầu cứu Hồ điệp Y tiên Hồ Thanh Ngưu, nhưng Hồ Thanh Ngưu chỉ cứu bà do bà là người Minh giáo, để mặc cho Hàn Thiên Diệp chết (do ông này không phải người Minh giáo). Từ đó Kim Hoa bà bà thù ghét và muốn giết chết vợ chồng Hồ Thanh Ngưu để báo thù. Sau này, bà quay lại Hồ điệp cốc để tìm Hồ Thanh Ngưu thì gặp Diệt Tuyệt sư thái. Võ công của bà tựa hồ cao hơn Diệt Tuyệt sư thái nhưng do không có vũ khí đối lại Ỷ Thiên kiếm nên thành ra thất thế và đành phải rời đi khỏi Hồ điệp cốc.

Nghe được phái Côn Lôn bàn nhau về nơi ở của Tạ Tốn, Kim Hoa bà bà đến dụ Tạ Tốn lên đảo Linh Xà của mình, rồi tìm cách đoạt Đồ long đao từ tay Tạ Tốn. Bà dùng nhiều thủ đoạn định hại Tạ Tốn thì Trương Vô Kỵ ra cản trở. Cùng lúc thì sứ giả Ba Tư đến bắt bà đi đem thiêu sống. Tạ Tốn, Trương Vô Kỵ cùng Chu Chỉ Nhược, Triệu Mẫn, Tiểu Chiêu cứu được bà ra nhưng bị người Ba Tư vây khốn. Kim Hoa bà bà phải cùng con gái Tiểu Chiêu sang Ba Tư (Tiểu Chiêu làm giáo chủ Minh giáo Ba Tư) để cứu mạng Tạ Tốn, Trương Vô Kỵ, Chu Chỉ Nhược và Triệu Mẫn, Ân Ly đang bị thương khỏi cuộc bao vây của người Ba Tư.

Ân Thiên Chính

Bạch Mi Ưng Vương Ân Thiên Chính là người đứng thứ hai trong Tứ đại Pháp vương sau Tử Sam Long Vương, mặc dù tuổi cao nhưng võ công cao cường nên ông là lão tướng duy nhất trong Minh Giáo. Sau khi Dương Đỉnh Thiên mất tích, nội bộ Minh Giáo bất hoà khiến ông thành lập ra Thiên Ưng Giáo. Bạch Mi Ưng Vương là cha của Ân Tố Tố và Ân Dã Vương, ông ngoại của Trương Vô Kỵ.

Võ công của ông không bằng Dương Tiêu, Phạm Dao, Tạ Tốn nhưng cao hơn Vi Nhất Tiếu, Đại Ỷ Ty, Ngũ Tản Nhân với tuyệt kĩ thành danh Ưng trảo công. Trong trận chiến trên đỉnh Quang Minh, Bạch Mi Ưng Vương đã đến cứu Minh Giáo, qua đó gặp lại cháu trai Trương Vô Kỵ của mình.

Lúc Tạ Tốn bị giam ở chùa Thiếu Lâm, Trương Vô Kỵ không đánh nổi ba vị cao tăng nên đi mời Ân Thiên Chính cùng Dương Tiêu phối hợp ba đánh ba với ba vị cao tăng. Sau cuộc tỉ thí đó, Ân Thiên Chính trọng thương và qua đời.

Tạ Tốn

Là người đứng thứ ba trong Tứ đại hộ giáo Pháp vương, bẩm sinh râu tóc vàng như râu ngô nên có ngoại hiệu là Kim Mao Sư Vương, tức Sư Tử, tuy chức vụ xếp sau Tả Hữu sứ giả nhưng trong Di thư của Cố giáo chủ Dương Đỉnh Thiên thì ông được đề cử chức vụ Phó giáo chủ.

Bài chi tiết: Tạ Tốn

Vi Nhất Tiếu

Vi Nhất Tiếu là người thứ tư trong Tứ đại pháp vương của Minh Giáo, hiệu là Thanh Dực Bức Vương. Ông là người vô cùng cổ quái và lập dị. Trước khi Trương Vô Kỵ lên làm giáo chủ Minh Giáo thì Vi Nhất Tiếu bị tẩu hỏa nhập ma khi luyện công, do đó khi khai triển nội công đều phải hút máu người sống, nếu không thì sẽ bị lạnh cóng toàn thân và chết (nên hình ảnh của Vi Nhất Tiếu luôn gắn liền với "Con dơi hút máu người"). Sau này nhờ Trương Vô Kỵ dùng Cửu Dương Thần Công chữa trị, nên Vi Nhất Tiếu không còn phải hút máu người sau khi vận nội công nữa. Từ đó Vi Nhất Tiếu đã trở thành một trợ thủ đắc lực cho Trương Vô Kỵ. Nhờ tài khinh công thuộc hàng đệ nhất thiên hạ của mình mà nhiều phen Vi Nhất Tiếu đã giải cứu nhóm người Trương Vô Kỵ khỏi những lúc nguy nan. Ngoài ra, ông còn có võ công Hàn băng miên chưởng.

Ân Dã Vương

Là con trai cả của Bạch Mi Ưng Vương, anh trai Ân Tố Tố, cha Ân Ly và là bác ruột của Trương Vô Kỵ. Ban đầu ông là Đường chủ Tử Vi Đường của Thiên Ưng Giáo, sau này lên Phó giáo chủ Thiên Ưng Giáo, được võ công chân truyền của cha.

Lý Thiên Viên

Ông là sư đệ của Ân Thiên Chính, sư thúc của Ân Dã Vương, Ân Tố Tố, là Đường chủ Thiên Thị Đường trong Thiên Ưng Giáo, võ công của ông chỉ sau Ân Thiên Chính.

Gần cuối truyện, Trương Vô Kỵ sai Lý Thiên Viên đi lấy lại Ỷ Thiên kiếm và Đồ long đao trên hòn đảo vô danh mà Chu Chỉ Nhược từng hạ độc thủ, cướp đao kiếm. Trương Vô Kỵ sai rèn lại Đồ long đao và đưa Lý Thiên Viên giữ đao.

Ân Tố Tố

Là con gái của Ân Thiên Chính, giữ chức đường chủ Thiên Vi Đường chỉ đứng sau cha và anh trai, võ nghệ cao cường, xinh đẹp mưu trí. Nàng chính là người đã ám toán Du Đại Nham và thuê Long Môn tiêu cục chở Đại Nham về núi Võ Đang. Sau đó tổ chức đại hội trên đảo Vương Bàn Sơn để khoe thanh Đồ Long Đao, từ đó gây ra sóng gió giang hồ suốt mấy chục năm sau. Cũng tại đại hội võ lâm đó, nàng gặp lại Trương Thúy Sơn và Tạ Tốn. Cả ba cùng ra đảo Băng Hỏa, nàng kết thân với Trương Ngũ hiệp rồi sinh ra Vô Kỵ.

Sau khi về Trung Nguyên, do chồng mình tự sát để bảo vệ Tạ Tốn, phần vì hối hận năm xưa đã hại Du Đại Nham phái Võ Đang, phần vì bị quần hùng tra xét tung tích Tạ Tốn và Đồ Long Đao nhưng không muốn tiết lộ nên nàng đã tự vẫn trước mặt quần hùng và con trai.

  • Trên phim:

Hoàng Thục Nghi (1978),Trịnh Du Linh (1986),Trương Mẫn (1993),Diệp Đồng (1994),Mễ Tuyết (2000),Quách Phi Lệ (2003),Vương Viện Khả (2009),Trần Hân Dư (2019),

Ân Ly

Ân Ly còn có tên gọi khác là Thù Nhi (có bản dịch là Châu Nhi).

Ân Ly là con gái của Ân Dã Vương, cháu nội của Bạch Mi Ưng Vương Ân Thiên Chính. Trương Vô Kỵ gọi thân thiết Ân Ly là biểu muội. Ân Ly từng là một cô gái có khuôn mặt xinh xắn, vóc dáng thon thả. Tính cách Ân Ly khá phức tạp, có phần tà giáo manh động. Ân Ly gặp Vô Kỵ lần đầu tại Hồ Điệp cốc khi Kim Hoa bà bà muốn trả thù Hồ Thanh Ngưu, Ân Ly muốn đưa Vô Kỵ về đảo Linh Xã nhưng Vô Ky không chịu mà cắn vào tay cô. Tuy nhiên Ân Ly không bao giờ quên thương nhớ Vô Kỵ. Sau này hai người gặp lại nhau khi Vô Kỵ bị cha con Chu Trường Linh - Chu Cửu Chân hãm hại, đẩy xuống vách núi.

Do có thù với cha ruột có mới nới cũ, Ân Ly đã hạ sát dì ghẻ. Cô luyện môn tà công Thiên Thù Vạn Độc Thủ nên dung mạo bị hủy hoại, khuôn mặt sưng vù, cực kỳ xấu xí (cái tên Thù Nhi cũng từ đây mà có). Cô gặp Trương Vô Kỵ khi cùng Kim Hoa bà bà đến Hồ Điệp Cốc và có cảm tình với Vô Kỵ, sau cũng vì Vô Kỵ mà phản bội sư phụ là Kim Hoa bà bà, ngăn không cho Kim Hoa bà bà hại nghĩa phụ của Vô Kỵ là Tạ Tốn. Và Ân Ly bị Kim Hoa bà bà hạ độc thủ, trọng thương khi còn trên Linh Xà đảo.

Trước khi Tiểu Chiêu sang Ba Tư có đưa thuốc của người Ba Tư cho Trương Vô Kỵ bôi cho Ân Ly. Ân Ly hồi phục nhưng không lâu sau đó lại bị Chu Chỉ Nhược rạch mặt và bị quăng xuống biển. Biển sau đó cuốn trôi Ân Ly vào lại đảo nên Vô Kỵ mới tìm ra nàng. Ân Ly sau đó tắt thở và Trương Vô Kỵ, Tạ Tốn tưởng nàng chết rồi nên lấy cỏ khô, vài hòn đá chôn tạm trên đảo.

Thực ra việc Chu Chỉ Nhược rạch mặt, ném Ân Ly xuống biển khiến độc tính trong người Ân Ly thoát hết ra ngoài. Cuối truyện Ân Ly xuất hiện lại.

Suốt đời Ân Ly chỉ mang duy nhất hình bóng của Trương Vô Kỵ, nhưng là một thằng bé Vô Kỵ năm xưa đã hắt hủi, chửi mắng, cắn vào tay cô, chứ không phải chàng trai Trương Vô Kỵ hiền lành tốt bụng mà sau này Ân Ly gặp lại.

  • Trong Phim:

Trần An Doanh (1986),Trần Thiếu Hà (2000),Trần Tử Hàm (2003),Trương Mông (2009),Tào Hy Nguyệt (2019),

Dương Bất Hối

Dương Bất Hối là nữ nhân vật có cá tính, mạnh mẽ, dám nghĩ dám làm, dám yêu dám hận. Cô là con gái của Dương Tiêu và Kỷ Hiểu Phù. Chuyện tình cha mẹ cô lắm trắc trở, bị ngăn cấm rất nhiều, tuy vậy cô vẫn được sinh ra và được Hiểu Phù đặt tên là Bất Hối, ý nói mẹ cô đến chết cũng không hối hận vì đã gặp cha cô.

Kỷ Hiểu Phù chết khi Bất Hối còn nhỏ, cô đã được Trương Vô Kỵ dắt đi từ Trung Nguyên sang Tây Vực để tìm cha là Dương Tiêu, sau đó cha con được đoàn tụ, Dương Tiêu đã hết lòng yêu thương và chăm sóc Bất Hối.

Nhiều năm trôi qua, Bất Hối - giờ đã thành thiếu nữ - tình cờ gặp được Ân Lê Đình, người yêu mẹ cô năm xưa nhưng không được đáp lại. Lúc đầu cô muốn thay mẹ bù đắp lại nỗi đau mẹ đã gây ra cho Ân Lê Đình, nhưng dần cô đã yêu ông. Ân Lê Đình cũng nhờ gặp được Bất Hối mà vết thương lòng của ông cũng được hồi phục. Tuy giữa 2 người có sự khác biệt về tuổi tác và hơn nữa cha cô và Ân Lê Đình còn từng là kẻ thù, nhưng nhờ có tình yêu, họ đã vượt qua được tất cả mà đến với nhau.

  • Trong Phim:

Dương Phán Phán (1978),Ngô Thiện Vi (1986),Đằng Lệ Danh (2000),Bảo Dật Lâm (2003),Lộ Thần (2009),Tôn An Khả (2019)

Ngũ tản nhân

  • Thuyết Bất Đắc: Còn gọi là "Bố Đại Hòa Thượng". Ông vốn là một vị tăng, vũ khí là bao cà sa Phật dùng để bắt nhốt người. Rất thích ngao du thiên hạ.
  • Chu Điên: Là một người tính tình nóng nảy, ăn nói rất lỗ mãng, rất thích cãi nhau với mọi người, đặc biệt là Dương Tiêu.
  • Lãnh Khiêm: Còn gọi là "Lãnh Diện Tiên Sinh", tính ít nói, mở miệng ra là không nói quá 1 câu. Nhưng làm việc thì rất kỷ luật, chu đáo, sau được Trương Vô Kỵ giao chức chấp pháp trong Minh giáo. Vũ khí là những cây bút nhỏ bằng bạc.
  • Bành Oánh Ngọc: cũng là một hòa thượng. Ông thông minh, nhiều mưu kế như Dương Tiêu.
  • Trương Trung: còn gọi là "Thiết quan Đạo nhân".

Ngũ Hành Kỳ

  • Nhuệ Kim Kỳ: Chưởng kỳ sứ là Trang Tranh, bị chết vì Ỷ Thiên kiếm, Phó kỳ sứ là Ngô Kình Thảo. Nhuệ Kim Kỳ có tài rèn đúc vũ khí (sau này đã rèn lại Đồ Long đao). Vũ khí thường sử dụng là thương giáo, đao búa, cung tên.
  • Cự Mộc Kỳ: Chưởng kỳ sứ là Văn Thương Tùng. Cự Mộc Kỳ có tài chặt gỗ, xẻ cây, vũ khí sử dụng là những cây gỗ lớn bịt sắt lập thành trận pháp, đánh theo lối "công thành". Thường Ngộ Xuân là người trong Cự Mộc Kỳ.
  • Hồng Thủy Kỳ: Chưởng kỳ sứ là Đường Dương. Hồng Thủy Kỳ thiên về sử dụng nước, lúc lâm địch thì phun nước có pha chất độc. Chu Nguyên Chương và Từ Đạt là người trong Hồng Thủy Kỳ.
  • Liệt Hỏa Kỳ: Chưởng kỳ sứ là Tân Nhiên. Liệt Hỏa Kỳ chuyên về sử dụng lửa, thường mang theo dầu lửa, lưu hoàng hỏa thạch, các chất dễ cháy để tấn công kẻ địch.
  • Hậu Thổ Kỳ: Chưởng kỳ sứ là Nhan Viên, là người có thần lực nhất trong đám giáo chúng. Hậu Thổ Kỳ có tài đào hầm lấp đất, thuật độn thổ không ai sánh kịp.

Thiên Địa Phong Lôi tứ môn

  • Thiên Tự Môn là nam giáo chúng Trung Nguyên.
  • Địa Tự Môn là nữ giáo chúng,.
  • Phong Tự Môn là người tu hành Thích gia, Đạo gia.
  • Lôi Tự Môn là người thuộc phiên bang, Tây Vực.

Tiểu Chiêu

Tiểu Chiêu (chữ Hán: 小昭; bính âm: xiăo zhào) là con gái của Tử Sam Long Vương Đại Ỷ Ty (Trong bản dịch cũ, Nguyễn Duy Chính dịch tên là Tiểu Siêu).

Tiểu Chiêu xuất hiện trong truyện là một cô gái mới 15 tuổi, nhưng đã tiềm ẩn nét đẹp của một mỹ nhân, như một bông hoa mới chớm nở, cô cũng có những nét đẹp riêng của con gái Ba Tư (da trắng, mũi cao, mắt xanh biếc) được di truyền từ mẹ. Cô được mẹ là Kim Hoa bà bà cài vào Minh giáo, giả trang làm một tỳ nữ xấu xí của Dương Bất Hối nhằm tìm kiếm võ công thất lạc Càn Khôn Đại Na Di. Nhưng do hành động mờ ám của mình nên cô bị Dương tả sứ dùng xiềng xích khóa cả tay và chân.

Tại đây Tiểu Chiêu đã gặp Trương Vô Kỵ, và cảm động trước sự bảo bọc chân thành của Vô Kỵ, cô đã có cảm tình với chàng. Tiểu Chiêu chính là người yêu cầu Trương Vô Kỵ học Càn Khôn Đại Na Di để nhanh ra khỏi mật thất của Minh giáo khi Trương Vô Kỵ và Tiểu Chiêu lạc đường trong lúc đang truy tìm Thành Côn. Tình yêu của cô đối với Vô Kỵ lặng lẽ, trong sáng, chân thành, vô tư, không bao giờ ghen tuông hay tỏ ra giận hờn.

Tiểu Chiêu còn là một cô gái rất thông minh, nhanh nhạy, kiến thức võ học khá uyên thâm và rất có bản lĩnh. Cô đã từng đứng ra cứu nguy cho các đại cao thủ Minh Giáo (lúc đó bị trúng độc) khỏi cuộc ám sát của quân đội Nhữ Dương Vương, và nhiều lần sát cánh cùng Trương Vô Kỵ vượt qua nhiều tình huống khó khăn nan giải.

Khi các sứ giả Minh giáo Ba Tư xuất hiện để bắt Kim Hoa bà bà, Trương Vô Kỵ đánh nhưng không thắng nổi, Triệu Mẫn xả thân cứu Vô Kỵ nên cũng bị trọng thương. Cả bốn người Trương Vô Kỵ, Tạ Tốn, Triệu Mẫn đưa Ân Ly chạy ra thuyền trốn khỏi đảo, lúc này Chu Chỉ Nhược và Tiểu Chiêu vẫn còn ở trên thuyền. Trên thuyền Tạ Tốn kể về thân thế của Kim Hoa bà bà, vốn ngày xưa là một thánh nữ của Minh giáo Ba Tư, sang Trung Nguyên để lập công để chuẩn bị lên ngôi giáo chủ. Thế nhưng bà lại kết hôn với một người Hán (Hàn Thiên Diệp) nên bây giờ Minh giáo Ba Tư muốn sang tìm bắt bà ta về thiêu sống. Ông khuyên Vô Kỵ nên quay lại cứu bà bà.

Họ giao đấu rất nhiều với người Ba Tư, Trương Vô Kỵ cướp được 6 thánh hoả lệnh từ tay người Ba Tư. Người Ba Tư đưa Kim Hoa bà bà lên giàn thiêu. Trương Vô Kỵ bắt giữ một tín đồ Minh giáo Ba Tư làm con tin. Rồi các sứ giả Ba Tư cùng tiến đánh vào thuyền của Trương Vô Kỵ. Với sự giúp đỡ của Tiểu Chiêu trong việc dịch những câu văn trên 6 thánh hỏa lệnh, Vô Kỵ thắng được các sứ giả Ba Tư về võ công nhưng lại thua họ về mưu kế. Tiểu Chiêu phải chịu nạp mình để trở thành thánh nữ của Minh giáo Ba Tư (giáo chủ Minh giáo Ba Tư). Nàng lặng lẽ từ biệt Trương Vô Kỵ trong khoang thuyền của người Ba Tư và không còn quay lại nữa. Những người Ba Tư cho thuyền đưa Tạ Tốn, Vô Kỵ, Triệu Mẫn, Chu Chỉ Nhược, Ân Ly về lại Trung Nguyên.

Số phận của Tiểu Chiêu lại khiến cho người ta cảm thấy bùi ngùi, thương cảm. Là một cô gái còn nhỏ nhưng đã phải lặn lội giang hồ, chịu nhiều khổ cực, vừa có mối tình đầu đời với Trương Vô Kỵ đã phải sớm lìa xa chàng, phải trở về Ba Tư thay mẹ làm Thánh nữ, đến cái nguyện vọng nhỏ nhoi với Trương Vô Kỵ "suốt đời tiểu muội nguyện làm con hầu cho Giáo chủ ca ca" cũng đã không thành.

Cuối truyện, Trương Vô Kỵ đến Ứng Thiên hội minh giáo chúng Minh giáo (có cả Chu Nguyên Chương) để bàn việc về công lao kháng Mông Cổ của Chu Nguyên Chương. Lúc này giáo chủ Minh giáo Ba Tư là Tiểu Chiêu cũng phái đoàn sứ đến Ứng Thiên gặp Trương Vô Kỵ giao thêm 6 thánh hoả lệnh (Trương Vô Kỵ từng lấy 6 thánh hoả lệnh trong tay người Ba Tư trong cuộc đấu ở đảo Linh Xà). Vậy là Trương Vô Kỵ có được 12 thánh hoả lệnh trong tay, hoàn thành di nguyện của Dương Đỉnh Thiên giáo chủ ngày trước. Sứ giả giao bức phong thư của Tiểu Chiêu cho Trương Vô Kỵ.

Phong thư từ Thánh nữ Minh giáo Ba Tư (Tiểu Chiêu) gửi Trương giáo chủ Minh giáo Trung Hoa (Trương Vô Kỵ) viết bằng chữ Trung Hoa:

“Trương công tử tôn giám: từ lúc chia tay đến nay, không một canh giờ nào là ta không nghĩ đến ngươi. Ngươi có mạnh khoẻ không? Nghiệp lớn phản Mông Cổ có thuận lợi không? Ta dâng tặng sáu tấm thánh hoả lệnh này vốn là vật của thánh giáo Trung Hoa. Ngươi khi nhìn thấy thánh hoả lệnh, xin nhớ đến tiểu nha đầu Tiểu Chiêu ở ngàn dặm xa xôi này. Số mệnh của nàng ngay cả tấm thánh hoả lệnh này cũng không bằng, bởi vì nàng không thể nhìn thấy ngươi, không thể mỗi ngày bầu bạn bên cạnh ngươi. Nguyện minh tôn bảo hộ ngươi! Ta hy vọng cuối cùng có một ngày được trở về bên cạnh ngươi, lại làm tiểu nha đầu của ngươi. Khi đó giáo chủ tổng giáo ta cũng không làm”.

Dưới góc thư có vẽ một ngọn lửa nho nhỏ màu đỏ, ngoài ra còn vẽ đôi tay nhỏ nhắn, hai tay bị buộc bởi một sợi dây xích sắt, nhưng sợi xích sắt đã bị cắt đứt.

Trương Vô Kỵ đem tấm da dê viết Càn Khôn Đại Na Di trả lại cho Ba Tư làm quà đáp lễ giáo chủ Minh giáo Ba Tư (Tiểu Chiêu).

Sau tiệc rượu, Trí Tuệ Vương (một trong số sứ giả Ba Tư) lấy ra bọc nhỏ đưa cho Trương Vô Kỵ. Trương Vô Kỵ đón lấy, trở lại hậu đường nhìn xem, bên trong là hai bộ nội y, một đôi giày, nhìn cách may vá thì đúng là do Tiểu Chiêu làm, đi đôi giày vào thì vừa khít, nước mắt không khỏi lã chã rơi xuống. Xa cách tuy lâu, nàng vẫn nhớ rõ kích thước chân của mình, ngày thường nhớ nhung rất nhiều có thể hiễu rõ được.

Trương Vô Kỵ xúc động trước tình cảm của Tiểu Chiêu nhưng đông tây xa cách, với lại đang có Triệu Mẫn bên cạnh nên y chỉ viết thư hồi đáp lại Tiểu Chiêu, đồng thời dành ra hai ngày truyền thụ một ít Càn Khôn Đại Na Di và võ công trên thánh hoả lệnh cho Đại Thánh Bảo Thụ Vương, Trí Tuệ Bảo Thụ Vương và Thường Thắng Bảo Thụ Vương rồi tiễn họ về Ba Tư.

Quả thật là "Nắng Ba Tư có vơi sầu mịt mù Trung Thổ?".

Tiểu Chiêu là một hình mẫu của một cô gái vừa thông minh xinh đẹp, vừa hiền dịu đảm đang nhưng lại có số phận đáng thương.

  • Hình tượng trong truyền hình:

Trần Ngọc Liên (1978),Điền Lệ (1984),Thiệu Mỹ Kỳ (1986),Trần Hiếu Huyên (1994),Giang Hy Văn (2000),Trần Tú Lệ (2003),Hà Trác Ngôn (2009),Hứa Nhã Đình (2019),

Hồ Thanh Ngưu

Trong Ỷ Thiên Đồ Long ký, Điệp Cốc Y Tiên Hồ Thanh Ngưu cũng có ngoại hiệu là Kiến Tử Bất Cứu, nếu không là thuộc hạ của Minh Giáo thì thấy chết cũng không cứu.

Năm xưa, Trương Tam Phong mang Vô Kỵ (khi bị Huyền Minh thần chưởng đánh trúng) đi chữa bệnh đã gặp Thường Ngộ Xuân. Trương Tam Phong nhận lời đưa Chu Chỉ Nhược về Võ Đang còn Thường Ngộ Xuân đã mang Trương Vô Kỵ đến nhờ Hồ Thanh Ngưu chữa trị. Tuy không chữa hoàn toàn được cho Vô Kỵ nhưng ông đã truyền toàn bộ kiến thức y dược của mình cho Trương Vô Kỵ. Sau này Hồ Thanh Ngưu rời bỏ Hồ điệp cốc ra đi.

Vương Nạn Cô

Vương Nạn Cô là vợ của Hồ Thanh Ngưu, dáng vẻ xinh đẹp, biệt tài dùng độc. Thường xuyên chế ra kịch độc, thử trên cả bản thân mình nhằm khiêu khích tài trị độc của Hồ Thanh Ngưu. Sau này nhờ Trương Vô Kỵ mà hiềm khích của Vương Nạn Cô với Hồ Thanh Ngưu được xóa bỏ, cô cùng chồng giả chết để đối phó với sự trả thù của Kim Hoa bà bà.

Từ Đạt

Từ Đạt là nhân vật có thật trong lịch sử. Trong tiểu thuyết Ỷ Thiên Đồ Long ký của Kim Dung, Từ Đạt là một giáo đồ của Minh giáo và là huynh đệ thân thiết của Chu Nguyên Chương. Sau khi bí mật trong Ỷ Thiên kiếm và Đồ Long đao được làm sáng tỏ, Trương Vô Kỵ đã đem binh pháp của Nhạc Phi - tức là Vũ Mục di thư (vốn giấu trong cây đao) giao cho Từ Đạt. Nhờ vậy ông đã trở thành danh tướng một thời, giúp Chu Nguyên Chương đánh đuổi quân Nguyên, chiếm lại Đại Đô. Tuy nhiên sau cùng ông bị Chu Nguyên Chương thanh trừng.

Thường Ngộ Xuân

Thường Ngộ Xuân là nhân vật có thật trong lịch sử. Trong tiểu thuyết, Thường Ngộ Xuân gia nhập Minh giáo, là hào kiệt mong muốn diệt Nguyên thất khôi phục giang sơn cho người Hán. Thường Ngộ Xuân có giao tình với cha của Chu Chỉ Nhược.

Năm xưa, Trương Tam Phong mang Vô Kỵ đi chữa bệnh đã gặp Thường Ngộ Xuân. Trương Tam Phong nhận lời đưa Chu Chỉ Nhược về Võ Đang còn Thường Ngộ Xuân đã mang Trương Vô Kỵ đến nhờ Hồ Thanh Ngưu chữa trị. Tuy không chữa hoàn toàn được cho Vô Kỵ nhưng ông đã truyền toàn bộ kiến thức y dược của mình cho Trương Vô Kỵ. Từ đó mà Vô Kỵ chữa được độc cho Thường Ngộ Xuân. Sau này Thường Ngộ Xuân đã giúp nhà Minh lập quốc. Vì chết sớm sau khi nhà Minh thành lập nên ông tránh được cái hoạ sát hại công thần của Chu Nguyên Chương.

Chu Nguyên Chương

Chu Nguyên Chương là nhân vật có thật trong lịch sử. Trong tiểu thuyết, Chu Nguyên Chương gia nhập Minh Giáo, đã cứu Trương Vô Kỵ một lần khi Vô Kỵ còn nhỏ (khi Vô Kỵ cùng Bất Hối đến gặp Dương Tiêu). Chu Nguyên Chương có tài cán, túc trí đa mưu, đã dò ra được tung tích của Lục đại môn phái khi họ bị Triệu Mẫn bắt. Tuy nhiên Chu Nguyên Chương ra tay có phần độc ác, nên Trương Vô Kỵ có phần ái ngại. Mặc dù vậy Chu Nguyên Chương vẫn được cất nhắc lên vị trí cao trong Minh Giáo, góp công lớn tiêu diệt Nhà Nguyên, và bè đảng Trần Hữu Lượng, lập ra nhà Minh. Sau đó ông sát hại rất nhiều công thần của mình, trong đó có Từ Đạt.